وعدۀ امریکایی ٢ برابر سازی کمک مالی ضد بحران آب و هوایی و وعدۀ چینی توقف سرمایه گذاری در سوخت فسیلی
روزنامه ایران: مجمع عمومی سازمان ملل، امسال گرچه با محور «کووید-۱۹» و «تغییرات آب و هوایی»، ٢ معضل حال حاضر جهان با حضور بیش از ۱۰۰ کشور کار خود را آغاز کرد، اما همان طور که انتظار می رفت، خالی از رجزخوانی ابرقدرت ها و حواشی خاص نبود. حاشیه هایی از جنس شگفتانه ها و کنایه های امریکا و چین و درخواست طالبان برای داشتن کرسی در سازمان ملل و سخنرانی در مجمع عمومی. اما رقابت هژمونیک قدرت هایی مانند امریکا و چین که در سخنرانی روز نخست سران ٢ کشور به فاصلۀ چند ساعت، به تصویر کشیده شد، گرچه برای هر دوی آنها تعبیری متفاوت داشت، اما در بحث مبارزه با تغییرات آب و هوایی، تقدیر مقامات بسیاری را برانگیخت.
به نوشتۀ «نیویورک تایمز»، «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین که در آخرین لحظات، تصمیمش برای ارسال پیام ضبط شده به مجمع عمومی را اعلام کرد، آخرین سخنران روز اول نشست بود، اما با اعلام تصمیم دولتش برای توقف سرمایه گذاری بر پروژه های سوخت فسیلی خارجی، آن هم ساعاتی پس از پرده برداری رئیس جمهوری امریکا از طرح ٢ برابر کردن کمک مالی به کشورهای در حال توسعه برای مقابله با بحران آب و هوایی، در یک اشتراک منافع نادر با ایالات متحده، توانست مهمترین گام ها برای حل معضل تغییرات اقلیمی را برجسته تر کند. «آنتونیو گوترش»، دبیر کل سازمان ملل نیز به این اقدامات واکنش نشان داد و با تقدیر از تصمیم امریکا و چین گفت: «تسریع پاکسازی جهان از سوخت های فسیلی مهم ترین گام برای رسیدن به توافق آب و هوایی پاریس است».
به نوشته «الجزیره»، «جان کری»، نمایندۀ ویژۀ آب و هوایی امریکا نیز با استقبال از بیانیۀ «شی جین پینگ»، گفت: «ما مدت ها با چین در این باره مذاکره داشتیم و واقعاً از تصمیم رئیس جمهوری چین خوشحال شدم».
وعده بزرگ چین:
پیام ضبط شدۀ «شی جین پینگ» برای حاضران در مجمع عمومی سازمان ملل، گرچه با لحنی آرام همراه بود، اما درست مانند سخنرانی «بایدن»، محور اصلی اش چالش با امریکا و نقد غیرمستقیم غرب بود. در عین حال برجسته ترین بخش این سخنرانی به شگفتانه رئیس جمهوری چین دربارۀ توقف سرمایه گذاری در پروژه های سوخت فسیلی اختصاص داشت.
رئیس جمهوری چین در شروع صحبت هایش، از تریبون مجمع عمومی سازمان ملل، استفاده و اتهامات امریکا درباره خودکامگی، غارتگری و توسعه طلبی چین را تکذیب کرد و با حمایت از پیشرفت صلح آمیز همۀ مردم، گفت: «دموکراسی حق ویژه ای برای یک کشور خاص نیست». گرچه او در این اظهارات، نامی از امریکا نبرد، اما به باور کارشناسان با توجه به حملۀ ساعات قبل تر «جو بایدن» به چین و خودکامه خواندن دولت این کشور، بسیاری آن را واکنشی به اظهارات مقام امریکایی تعبیر کردند. وی در ادامه، مداخلۀ نظامی در سایر کشورها را نیز غیر ضروری خواند و اعلام کرد باید به جای مقابله و تحریم، از طریق گفتگو مشکلات را حل و فصل کنیم. مهمترین بخش سخنرانی رئیس جمهوری چین به توقف سرمایه گذاری در پروژه های سوخت فسیلی فرامرزی اختصاص داشت. منبع آلاینده ای که بزرگ ترین معضل پروژه های مقابله با تغییرات آب و هوایی بشمار می رود. اما در این میان به نوشتۀ «فرانس پرس»، بسیاری از کارشناسان معتقدند، چین بعنوان بزرگ ترین تأمین کنندۀ مالی پروژه های سوخت فسیلی در داخل و خارج مرزهایش، در این بیانیه، ضرب الاجلی برای پایان کار کارخانه های داخلی اش اعلام نکرده است. بنابراین، برای تحقق جهانی بدون سوخت های فسیلی، باید دهه ها صبر کرد.
درخواست طالبان برای اعزام نماینده به سازمان ملل:
معرفی نمایندۀ طالبانی افغانستان به سازمان ملل، برای شرکت در مجمع عمومی و سخنرانی، یکی از حاشیه های اصلی نشست هفتاد و ششم ملل متحد بشمار می رود. به نوشته «یورو نیوز»، طالبان در این نامه خطاب به دبیرکل سازمان ملل با اشاره به کنار رفتن اشرف غنی از قدرت در پانزدهم آگوست، «غلام ایسکزی»، نمایندۀ دولت غنی در سازمان ملل را به رسمیت نشناخته و با معرفی «سهیل شاهین»، سخنگوی شبه نظامیان بعنوان جایگزین او، خواستار سخنرانی «امیر خان متقی» سرپرست وزارت خارجه افغانستان در مجمع عمومی شده است. بنا به اعلام سخنگوی سازمان ملل، ٢ نامۀ نمایندگان دولت سابق و فعلی افغانستان در اختیار کمیته تأیید اعتبارِ مجمعِ امسال قرار گرفته، اما به نظر نمی رسد، در فرصت چند روزۀ مجمع، به نتیجه برسد. این کشمکش در حالی است که با گذشت حدود یک ماه از سلطۀ طالبان بر افغانستان، هنوز کشورهای جهان، حکومت طالبان را به رسمیت نمی شناسند. اما از آنجا که تنها دولت های مشروع، به کرسی هایی در سازمان ملل می رسند، اگر طالبان بتواند مجوز کمیتۀ اعتبار این سازمان را بگیرد، خواه ناخواه، مشروعیت جهانی پیدا خواهد کرد. گرچه بسیاری از کشورها، همچنان احترام به حقوق زنان، پایبندی به ارزش های بنیادین انسانی و تشکیل حکومتی فراگیر و برآمده از کلیۀ نیروهای سیاسی در افغانستان را پیش شرط این مشروعیت، می دانند.
در همین حال «شیخ تمیم بن حامد آل ثانی»، امیر قطر نیز در سخنرانی خود در مجمع عمومی، بر همکاری جهان با طالبان و حل مناقشات منطقه ای با روش های صلح آمیز، تأکید کرد.
انتقاد از سلطه گری با واکسن کرونا:
در شرایطی که تنها چندین واکسن، تاکنون مجوز سازمان بهداشت جهانی را گرفته و تا حدودی کشورهای سازنده و همپیمانان شان را از قرنطینه خارج کرده اند، اما همچنان بسیاری از کشورهای آسیایی و بویژه آفریقایی با معضلات جدی در این باره روبرو هستند. موضوعی که «رجب طیب اردوغان»، رئیس جمهوری ترکیه به «ناسیونالیسم واکسن» تعبیر و آن را محکوم کرد: «جهان در سایۀ همکاری و همبستگی می تواند با همه گیری کرونا مقابله کند و هیچ کشوری به تنهایی در این راه موفق نیست». وی که کشورش تنها کشور عضو گروه ۲۰ است که توافق آب و هوایی پاریس را به تصویب نرسانده، همچنین از ارائۀ این معاهده به پارلمان در ماه آینده خبر داد و در عین حال، خواستار پایان جنگ در سوریه، لیبی و حل مسأله کشمیر شد.
به نوشتۀ «نیویورک تایمز»، «رودریگو دوترته» رئیس جمهوری فیلیپین نیز که کشورش با چالش کمبود واکسن روبرو است، ذخیره واکسن، توسط کشورهای ثروتمند، آنهم در شرایطی که دیگر کشورها برای دوز اول همچنان با مشکل روبرو هستند را محکوم کرد.