چهاردهمین روز اعتراضات؛ ظهری که زاهدان به خون کشیده شد
اعتراضات سراسری و اعتصابها در ایران در حالی وارد چهاردهمین روز خود شد که اعتراضات مردم زاهدان در پی آشکار شدن تجاوز فرمانده نیروی انتظامی شهرستان چابهار به یک دختر ۱۵ ساله به آن شدت داد.
این اعتراضات در حالی شدت گرفت که نیروهای امنیتی و سپاه بلوچستان نگران بودند این مساله به اعتراضات سراسری درباره قتل مهسا امینی پیوند خورده و شعله اعتراضات گستردهتر و از کنترل خارج شود.
***
اعتراضات سراسری ایران با وجود شدت گرفتن موج سرکوبها و بازداشتها مردم همچنان در اهواز، آبادان، مشهد، اردبیل، کرج، کرمان، اراک، سقز، رشت و تهران و دیگر شهرها ادامه یافت. در ویدیوهای منتشر شده از این اعتراضها، زنان روسری از سر برداشته و با شعار زن زندگی آزادی میانهدار میدان شدند.
موج اعتراضات از سقز تا اهواز؛ زاهدان به خون کشیده شد
چهاردهمین روز از اعتراضات اما برای مردم زاهدان روزی خونین را رقم زد و نیروهای امنیتی با شلیک مستقیم به سوی معترضان تلفات زیادی را برجای گذاشتند. کمپین فعالین بلوچ، تعداد کشتهها را ۵۸ تن و تعداد زخمیها را ۲۷۰ نفر برآورد کرده است، اما تاکید کرده که «این آمار از مناطق مختلف زاهدان همچنان در حال افزایش است.» همچنین بر اساس گزارشهای رسیده فرمانده اطلاعات سپاه سیستان و بلوچستان در زاهدان در این درگیریها کشته شد.
همچنین براساس اطلاعات رسیده به ایرانوایر پیکر بیجان نیکا شاهکرمی دختر ۱۷ سالهای که در تجمع ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ در بلوار کشاورز تهران مفقود شده بود صبح روز هشتم مهرماه به خانوادهاش تحویل داده شد.
در همین روز و در پی موج شدید سرکوبها، خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از یک مقام ارشد سابقِ جمهوری اسلامی نوشت این نگرانی در میان مقامات جمهوری اسلامی وجود دارد که سرکوب شدید بحران پیش آمده «جمهوری اسلامی را به نقطهای بیبازگشت ببرد».
۳۰۰ بازداشتی در تبریز
پس از گذشت دو هفته از اعتراضات، بازداشتهای گسترده در شهرهای مختلف ایران همچنان ادامه دارد طی روزهای گذشته در شهرهای ابهر در استان زنجان و تبریز، ملکان و مرند در استان آذربایجان شرقی بازداشتها ادامه داشته است و از سرنوشت سایر بازداشت شدگان در اردبیل و هیدج کماکان اطلاعاتی در دست نیست.
فعالان مدنی بازداشت شده در روزهای ۳۰ و ۳۱شهریور۱۴۰۱ در اردبیل نیز همچنان در بازداشت هستند و نهادهای قضایی و امنیتی این شهر از پاسخگویی به خانوادههای آنها درباره وضعیت فرزندانشان امتناع میکنند.
طی نزدیک به دو هفته گذشته، صدها نفر در شهرهای مختلف آذربایجان بازداشت شدهاند. «ابراهیم رشیدی»، روزنامهنگار در صفحه توییتر خود به نقل از خانواده بازداشتشدگان نوشته است که تنها در دادگستری شعبه میدان آذربایجان در تبریز، اسامی بیش از ۳۰۰ نفر از دستگیرشدگان به خانوادههای آنها اعلام شده است که که تقریبا یکسوم آنها زن هستند.
اعلام همبستگی اعتراضها، از پزشکان تا دادخواهان خاوران
سازمان عفو بین الملل روز جمعه در بیانیهای خواستار اقدام جامعه بینالمللی در رابطه با سرکوب بیرحمانه اعتراضات سراسری در ایران شد.
در بیانیه این سازمان با اشاره به اینکه مقامات نظامی در حکومت جمهوری اسلامی دستور سرکوب «بیرحمانه» اعتراضات سراسری را صادر کردهاند؛ اعلام کرد که به سندی رسمی مبنی بر اینکه ستاد کل نیروهای مسلح کشور به فرماندهی نیروهای مسلح در تمام استانهای ایران دستور داده با معترضانی که در پی مرگ مهسا (ژینا) امینی در بازداشت «گشت ارشاد»، به خیابانها آمدهاند، «شدیدا مقابله کنند».
همچنین هشتصد پزشک ایرانی در همبستگی با معترضان ایرانی طوماری امضا و تاکید کردند که «مردم صاحبان اصلی کشور هستند.»
در این طومار خطاب به مردم ایران آمده است: «در این ایام بسیار دشوار و تلخ که در آن لحظه به لحظه شاهد آسیب های خطیر به وجهه ملی و تمامی ساحتهای انسانی ایران و ایرانیان هستیم همبستگی و خاکساری خود را به پیشگاه شما اعلام میکنیم.»
در ادامه بیانه ها نیز جمعی از طلاب و مدرسین حوزههای علمیۀ قم، مشهد و تهران، طی بیانیهای خامنه ای را از ولایت منعزل دانسته و ازکسانی که در سرکوب اعتراضات و جرح و قتل مردم شرکت داشتند را «طبق شریعت محمدی»، محکوم به «احکام قصاص و دیات» دانستند.
امضا کنندگان این بیانیه اعلام کردند: «نفر اول حکومت، یعنی آقای علی خامنهای، به هیچوجه مجتهد محسوب نمیشود، تا چه رسد به مرجع تقلید. مراجع تقلید و فضلای حوزه، هیچگاه او را، نه در عنفوان جوانی و نه در حال حاضر، به عنوان یک شخص فاضل و ممحض در علوم حوزوی نمیشناختند و نمیشناسند.»
در چهاردهمین روز همچنین بیانیه دیگری نیز از سوی دادخواهان خاوران منتشر شد. گروهی از خانوادههای زندانیان سیاسی اعدام شده سال ۱۳۶۷ با انتشار نامهای «خیزش مردم ایران علیه جمهوری اسلامی» را ستودند.
این خانوادهها که با عنوان «دادخواهان خاوران» در پی دادخواهی اعدام عزیزانشان هستند در این نامه همراهی خود را با خیزش مردم ایران اعلام کردند. در این نامه آمده است: «نگذاریم اهریمن دهه شصت همچنان قتل عامهای دیگری بیافریند.»
در این میان یک تشکل حقوق بشری هم به نام گروه ورزشگاههای باز در نامهای خطاب به فدراسیون جهانی فوتبال خواسته است به دلیل رفتارهای فدراسیون فوتبال ایران و نقض حقوق بشر از سوی این فدراسیون، تیم ایران از حضور در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر محروم شود.
خبرگزاری رویترز ادعا کرده است که این نامه روز پنجشنبه برای «جیانی اینفانتینو» رئیس فدراسیون جهانی فوتبال ارسال شده، اما نهاد تحت امرش هنوز به این درخواست پاسخی نداده است.
ادامه حمایت هنرمندان خارجی از جنبش زنان ایران
ابراهیم تاتلیسس، خواننده محبوب ترکیه در حساب اینستاگرامی خود با هشتگ مهسا امینی نوشت هیچ کلمه و متنی برای توصیف ناراحتی روح و درد قلبم کافی نیست و اضافه کرد حمایت من از مبارزه بر حق همه زنانی که برای آزادی خود میجنگند، بی انتهاست.
همچنین شارلیز ترون، بازیگر سرشناس هالیوود در حساب توییتری خود نوشت نمی توانیم اجازه دهیم شجاعت زنان دیده و شنیده نشود. همچنین ژولیت بینوش، بازیگر محبوب و مشهور فرانسوی و جون بائز، خواننده برجسته آمریکایی به وقایع اعتراضی داخل ایران واکنش نشان دادند.
بینوش با انتشار ویدئویی از اعتراضات خیابانی ایران در حساب کاربری اینستاگرام خود نوشت:« زن ، مرد با هم برای آزادی برابر».
همینطور جون بائز که در درگیریهایی سال ۱۳۸۸ در حمایت از معترضین ایرانی ترانه مشهور « ما پیروز خواهیم شد» را بازخوانی کرده و بخشهایی از این ترانه را به فارسی خوانده بود، دوباره ویدئوی اجرای این ترانه را در حساب توییتری خودش بازنشر کرد و نوشت: «ما پیروز خواهیم شد تقدیم به شجاعتِ باورنکردنی زنان و مردانی کی با روحِ نترسشان در حال ساختن ایرانی جدید هستند.»
تصاویر زنان بدون حجاب اجباری در تهران
در ادامه واکنش هنرمندان ایرانی به اعتراضات سراسری ایران حیدو هدایتی موزیسین و خواننده اهل بوشهر با انتشار یادداشتی در حساب اینستاگرام خود اعلام کرد زین پس برای هیچ یک از آثارش مجوز وزارت ارشاد را دریافت نخواهد کرد. مژگان اینانلو، کارگردان و مستند ساز نیز تصاویر بدون حجاب اجباریاش در شمال شهر تهران را منتشر کرد.
مژگان اینانلو در حساب کاربریاش در اینستاگرام که دسترسی عموم به آن آزاد است، تصاویری را در اطراف میدان تجریش منتشر کرد که تمامی آنها بدون حجاب اجباری و با پوششی نرمال دیده میشد.
بازداشت کاوه رضایی همزمان با حمایت فوتبالیستها از ماهینی
پس از بازداشت ماهینی، بازیکن سابق پرسپولیس، کاوه رضایی بازیکن تیم فوتبال تراکتورسازی نیز بازداشت شد. سازمان حقوق بشری ههنگاو جمعه هشتم مهر گزارش داد که کاوه رضائی، بازیکن تیم فوتبال تراکتورسازی از سوی ماموران امنیتی بازداشت شده است. کاوه رضایی ۳۰ ساله سابقه بازی در تیم ملی فوتبال ایران و لیگ فوتبال بلژیک را دارد.
در همین روز، مهدی مهدویکیا ستاره پیشین تیم ملی فوتبال ایران و عارف غلامی و مهدی قائدی، بازکنان تیم فوتبال استقلال، از حسین ماهینی حمایت کرده و خواهان آزادی او شدهاند.
همچنین علیرضا بیرانوند دروازهبان تیم ایران در پایان اردوی آمادهسازی این تیم در اتریش به خبرنگار باشگاه خبرنگاران گفت که بازیکنان این تیم «زیر فشار» قرار داشتند. براساس دیدههای خبرنگار «ایران وایر»، کارمندان یا برخی از نیروهای اطلاعاتی نزدیک به سفارت جمهوری اسلامی در اتریش نه تنها در هتل تیم ایران سکونت داشتند و در زمان جلسات و صرف غذا، بازیکنان و مربیان را زیر نظر میگرفتند که حتی در جریان دیدار تیمهای ایران و سنگال، برخی از این نیروها روی نیمکت تیم ایران نشسته و در رختکن نیز دیده شدند.
واکنشها به مرگ مهسا امینی و اعتراضات ایران در میان افراد معروف همچنان ادامه دارد. در همین رابطه «لوسیانو اسپالتی» سرمربی نامدار و مشهور تیم ناپولی ایتالیا، جمعه در کنفرانس خبری خود، دو شاخه گل همراه داشت. او به خبرنگاران گفت: «این شاخههای گل، هدیه من به مهسا امینی و حدیث نجفی است.»
رای دادگاه بینالمللی آبان همزمان با اعتراضات
همزمان با چهاردهمین روز اعتراضات سراسری در ایران، رای دادگاه بینالمللی-مردمی آبان نیز اعلام شد. بر اساس رای دادگاه، علی خامنهای و ۱۲ مقام جمهوری اسلامی از جمله حسن روحانی، علی شمخانی، ابراهیم رئیسی و فرماندهان سپاه پاسداران و نیروی انتظامی، به دلیل کشتار معترضان آبان سال۹۸ به جنایت علیه بشریت دست زدهاند.
خبر آخر اینکه امروز شنبه نهم مهرماه (اول اکتبر) در شهرهای مختلفی از سراسر جهان تجمع اعتراضی برای همبستگی با اعتراضات داخل ایران نیز برگزار خواهد شد.
منبع: ایران وایر
