وقوع ۱۲ انفجار در حملات به نیروگاه اتمی زاپوریژیا اوکراین؛ آژانس هشدار داد؛ خطر «فاجعه هستهای»
«در حملات توپخانهای به نیروگاه اتمی زاپوریژیا اوکراین که در کنترل نیروهای روسی است، ۱۲ انفجار طی روزهای شنبه و یکشنبه ثبت شد. روسیه و اوکراین یکدیگر را به حملات توپخانهای به زاپوریژیا، بزرگترین نیروگاه اتمی اروپا، متهم کردهاند.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی از انفجارهای قوی در منطقه نیروگاه هستهای زاپوریژیای اوکراین خبر داد و اعلام کرد دو طرف باید هر چه سریعتر بر سر ایجاد منطقه امن هستهای در اطراف نیروگاه به توافق برسند. روسیه و اوکراین هر کدام طرف مقابل را مسئول این انفجارها دانستند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) یکشنبه ۲۰ نوامبر/۲۹ آبان در بیانیهای اعلام کرد کارشناسان مستقر در این نیروگاه وقوع بیش از دهها انفجار را به مقر اصلی آژانس گزارش کردهاند. به گفته آنها این انفجارها در ساعات اولیه صبح به وقت محلی و در مدت کوتاهی شنیده شدهاند.
نیروگاه شش رآکتوری زاپوریژیا یکی از ۱۰ نیروگاه هستهای بزرگ جهان است. روسیه در مراحل اولیه تهاجم خود به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ این نیروگاه را اشغال کرد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با هشدار نسبت به وقوع یک «فاجعه اتمی عظیم» گفت «با آتش بازی نکنید».
نیروهای روسیه به فاصله کوتاهی از زمان آغاز تهاجم نظامی به اوکراین، کنترل این نیروگاه را در دست گرفتند، اما کادر اوکراینی کماکان بر فعالیت نیروگاه نظارت میکنند.
آقای گروسی میگوید اطلاعات دریافت شده از تیم ما در عصر شنبه و صبح یکشنبه «به شدت نگرانکننده» بود: انفجارهایی در محوطه نیروگاه انجام شده که کاملا غیرقابل قبول است. هر کسی پشت این حملات است، باید فورا آن را متوقف کند. بارها گفتهام که با آتش بازی میکنید.
تیم آژانس بینالمللی انرژی اتمی که در این نیروگاه مستقر است، میگوید به برخی ساختمانها، سیستمها و تجهیزات سایت نیروگاه آسیب وارد شده، اما هیچ کدام خطری حیاتی برای ایمنی و امنیت هستهای ایجاد نمیکند.
این نیروگاه با شش رآکتور، قبل از تهاجم نظامی روسیه تقریبا یک پنجم برق اوکراین را تامین میکرد.
وزارت دفاع روسیه روز یکشنبه مدعی شد که نیروهای اوکراینی به خطوط تامینکننده برق نیروگاه حمله کردند و خبرگزاری تاس نیز از قول یک مقام ارشد روسی در نیروگاه گزارش داده که نیروهای اوکراینی کماکان به حملات توپخانهای خود ادامه میدهند و برخی از تأسیسات ذخیرهسازی سوخت اورانیوم این سایت هدف گلولههای اوکراینی قرار گرفتهاند.
اِنرگو اتم، سازمان انرژی اتمی اوکراین و اپراتور نیروگاه زاپوریژیا، نیز نیروهای روسیه را به بمباران این سایت متهم کرده و گفته است دستکم ۱۲ بار زیرساختهای نیروگاه از عصر شنبه هدف قرار گرفته است.
این بیانیه میافزاید: «روسیه زیرساختهای لازم برای راهاندازی مجدد بخشهایی از نیروگاه را در تلاش برای محدود کردن بیشتر تامین برق اوکراین هدف قرار داده است».
از ابتدای سپتامبر که نیروهای اوکراینی دست به ضدحملات گسترده علیه نظامیان روسیه زده و آنها را وادار به عقبنشینی از بخش بزرگی از مناطق اشغالی کردهاند، ارتش روسیه حملات به زیرساختهای اوکراین، خصوصا بخش انرژی و مناطق مسکونی را شدت بخشیده است.
مسکو کییف را به شلیک موشک به سمت خطوط برق در زاپوریژیا متهم کرد.
مقامهای وزارت دفاع روسیه گفتهاند که موشکها در اطراف خط برقی که برق نیروگاه، واحدهای چهارم و پنجم و ساختمان ویژه شماره دو را تأمین میکند منفجر شده اند.
به نقل از وزارت دفاع، کارشناسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شرکت دولتی روساتم که برق هستهای را تأمین میکند، آسیبهای وارده به نیروگاه هستهای را بررسی خواهند کرد.
رنات کارچا، مشاور آژانس هستهای روساتم روسیه به خبرگزاری دولتی تاس گفت حمله به منطقه نیروگاه زاپوریژیا ادامه دارد و مدعی شد توپخانه ارتش اوکراین تاکنون ۱۵ بار به سمت این منطقه شلیک کرده است. او گفت ساختمان ویژهای که موشک به نزدیکی آن اصابت کرده، حاوی سوخت هستهای ست. مشاور روساتم افزود اطراف یک مرکز ذخیرهسازی زبالههای خشک هستهای و ساختمانی که اخیرا سوخت هستهای مصرف شده در آن انبار شده، هدف قرار گرفتهاند.
شرکت روسانرگواتم، اپراتور انرژی هستهای روسیه هم ادعا کرد که نیروگاه هستهای زاپوریژیا زیر آتش توپخانه اوکراین قرار گرفته است، اما هیچ نشت تشعشعی شناسایی نشده است.
ارتش اوکراین میگوید طی هفته جاری حداقل ۶۰ نظامی روسیه در حملات نظامیان اوکراینی کشته شدهاند.
آژانس بین المللی انرژی اتمی بارها هشدار داده است که گلوله باران اطراف نیروگاه زاپوریژیا ممکن است به «فاجعه هستهای» منجر شود.
به گفته کارشناسان، از نظر فنی گلوله باران میتواند باعث انفجار نیروگاه شود، اما احتمال وقوع آن نامشخص است. در صورت انفجار نیروگاه آنچه بلافاصله رخ خواهد داد، تخلیه گسترده برای فرار از ابر رادیواکتیو نامرئی خواهد بود. با این حال، تأثیرات نشت تشعشعهای هستهای میتواند تا سالها باقی بماند.
با استفاده از گزارشهای سایتهای رادیو فردا و زمانه