درآمدهای خیالی بودجه ۱۴۰۲
ساعت ۲۴-روزنامه اقتصادی مشهور ایران نوشته است برخی از اعضای کمیسیون تلفیق که به تازگی برای بررسی لایحه بودجه۱۴۰۲ تشکیل شده از کیفیت نازل بودجه تدوین شده ودور بودن آن از واقعیت های اقتصادی وسیاسیس داخلی و خارجی انتقاد کرده اند. در روزهای گذشته بسیاری از اقتصاددانان نیز تاکید کرده اند لایحه بودجه در بخش درآمدها مجموعه ای از فرض های غیر قابل تحقق را ردیف کرده اند. کارشناس روزنامه جهان صنعت نیز نوشته است نکته مهم در خصوص بودجه نگاه خوشبینانه دولت در زمینه تحقق درآمدهاست.
دولت پیشبینی کرده سال آینده به درآمد ۶۰۳ هزار میلیارد تومانی از محل فروش نفت دست یابد. برای تحقق این میزان درآمد نفتی نیز به فروش روزانه ۴/۱ میلیون بشکه نفت با قیمت ۸۵ دلاری و نرخ تسعیر ۲۳ هزار تومانی ارز دل خوش کرده است. کارشناسان میگویند که میزان تحقق درآمدهای نفتی دولت در نیمه امسال تنها ۵۶ درصد بوده آن هم در شرایطی که قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار بوده است. این موضوع به این معناست که درآمدهای نفتی دولت در سال آینده در صورت تداوم شرایط موجود محقق نخواهد شد.
دولت همچنین به درآمد مالیاتی ۸۳۸ هزار میلیارد تومانی در سال آینده چشم دوخته است. بر همین اساس نیز درآمدهای مالیاتی بودجه ۱۴۰۲ را ۵۹ درصد بیشتر از بودجه امسال در نظر گرفته است. هرچند درصد تحقق بالای درآمدهای مالیاتی دولت در سال جاری را میتوان یکی از نشانههای احتمالی برای تحقق این بخش از درآمدهای بودجهای دانست اما کارشناسان میگویند که افزایش فشارهای مالیاتی به اقتصاد رکودزده کشورمان به معنای رکود بیشتر واحدهای تولیدی است. حتی در زمینه تحقق درآمدهای گمرکی و فروش داراییهای مازاد نیز ابهامات بسیاری وجود دارد. موضوعی که مرکز پژوهشهای مجلس نیز در گزارش اخیر خود از عملکرد بودجه ۱۴۰۱ در نیمه نخست امسال بدان اشاره کرده است. اما در شرایطی که امکان تحقق درآمدهای بودجه دولت دور از انتظار به نظر میرسد و هزینههای دولت کماکان با رشد همراه بوده، کارشناسان از احتمال افزایش تورم برای سال آینده خبر میدهند. از نگاه آنان، حتی اگر بخواهیم با نگاه خوشبینانه به بودجه نگاه کنیم دولت در بهترین حالت میتواند تورم را در محدوده کنونی حفظ کند. اما مقامات دولت سیزدهم نگاه دیگری دارند. آنان میگویند که بودجه متوازن است و پیام کاهش تورم به اقتصاد میدهد.
کارشناسان به احتمال عدم تحقق درآمدهای دولت با وجود هزینههای بالای بودجه اشاره میکنند. برای مثال دولت با وجود افزایش ۵۹ درصدی درآمدهای مالیاتی همچنان به درآمدهای فروش نفت وابسته است. بررسیها نشان میدهد که بدون در نظر گرفتن منابع تبصره ۱۴، وابستگی لایحه بودجه ۱۴۰۲ به درآمدهای نفتی حدود ۴/۳۰ درصد است. با محاسبه منابع ۶۶۰ هزار میلیارد تومانی تبصره ۱۴، وابستگی بودجه سال آینده به درآمدهای نفتی به بیش از ۴۷ درصد نیز خواهد رسید. بنابراین پرسش اساسی این است که دولت چگونه میتواند به کاهش تورم در سایه بودجهای که ارائه کرده خوشبین باشد؟ آن هم در شرایطی که دولت هیچ چشماندازی برای بهبود روابطش با غرب ترسیم نکرده و تحریمها با شدت بیشتری علیه کشورمان اعمال میشود. به این ترتیب میتوان با صراحت اعلام کرد که بودجه سال آینده پیام تورمی به اقتصاد میدهد و حتی خوشبینیهای دولت و اظهارات مقامات دولتی نیز نمیتواند کمکی به تغییر چشمانداز تورمی کشور کند.
