اثرات مخرب قاچاق در اقتصاد ایران: ایجاد تورم و تخریب تولید و ...

bandar 07072017 خبرگزاری مهر: شقاقی گفت: با این شرایط نمی‌ توان انتظار مهار تورم و رشد تولید را داشت؛ زیرا منابع ارزی قاچاق از بازار غیررسمی تأمین می‌ شوند که باعث افزایش تقاضای ارز در بازار آزاد و بالا رفتن قیمت دلار می شود.

به گزارش خبرگزاری مهر باوجود اینکه در طول سال‌ های اخیر، مقام معظم رهبری با توجه به مسائل عمده کشور نسبت به انتخاب شعار سال اقدام کرده‌ اند؛ اما اقدامات برخی از دستگاه‌ ها در راستای تحقق شعار سال تنها به تغییر سر برگ ادارات ختم شده است.

متأسفانه، بسیاری از دستگاه‌ های اجرایی، نامسئولانه با موضوع شعارهای سال برخورد می‌ کنند و نحوه برخورد آن‌ ها با این مسئله و اتخاذ تصمیمات لازم جهت تحقق اهداف تعیین شده با سستی مواجه شده است.

با وجود اینکه مسئله مبارزه با قاچاق کالا و ارز در طول دهه گذشته مورد تأکید کارشناسان اقتصادی و حتی اسناد بالادستی بوده است؛ اما بررسی آمار رسمی و غیررسمی قاچاق (سالانه ۱۲ تا ۲۵ میلیارد دلار) نشان می‌ دهد که نهادهای متولی برخورد با این پدیده شوم نتوانسته‌ اند به‌صورت کامل زنجیره تأمین و عرضه کالاهای قاچاق را محدود کنند.

از طرفی بنا بر نظر رئیس‌ جمهور، قاچاق خنجری به قلب تولید و اشتغال کشور است؛ سید ابراهیم رئیسی در سال گذشته گفته بود: «اگر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بتواند نقش خود را به طور کامل و به‌ درستی ایفا کند، بدون تردید شاهد رونق تولید، ایجاد اشتغال و شکوفایی اقتصادی در کشور خواهیم بود.»

با این وجود برخی از کارشناسان هشدار می‌ دهند که اگر مسیر مبارزه با قاچاق کالا و ارز هموار نشود؛ موانع جدی در مقابل تحقق شعار سال ایجاد خواهد شد و بنگاه‌ های تولیدی در کشور نه‌ تنها رشد نخواهند کرد؛ بلکه به مرور زمان به ورطه تعطیلی کشیده خواهند شد.

نقش قاچاق در افزایش تورم و کاهش تولید چیست؟:

از همین رو، وحید شقاقی شهری کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری مهر، پیرامون موضوع مبارزه قاچاق کالا در راستای تحقق شعار سال گفت: قاچاق کالا به هر دو موضوع مطرح شده در شعار سال یعنی مهار تورم و رشد تولید ضربه وارد کرده و مانع تحقق آن‌ ها می‌ شود.

وی افزود: به‌ طور کلی قاچاق کالا منجر به رشد اقتصاد غیررسمی می ‎‌شود؛ در این شرایط منابع ارزی به جهت واردات کالاهایی از کشور خارج می‌ شود که مبتنی بر نیازهای اساسی نیست. همچنین عدم مدیریت بانک مرکزی بر این فرایند موجب نابسامانی بیشتر بازار ارز خواهد شد.

شقاقی با بیان اینکه قاچاق عامل مهمی در افزایش نرخ ارز است، اظهار داشت: بخشی از منابع ارزی کشور بابت واردات غیررسمی و قاچاق از کشور خارج می‌ شود. در نتیجه این مسئله باعث تشدید ناترازی ارزی شده و نرخ ارز در بازار آزاد افزایش می‌ یابد.

قاچاق به‌ صورت غیرمستقیم موجب افزایش تورم می‌ شود:

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: افزایش تقاضا در بازار آزاد ارز، موجب افزایش قیمت دلار و به دنبال آن افزایش قیمت دارایی‌ ها می‌شود؛ از طرفی شاهد افزایش نرخ کالا و خدمات در کشور خواهیم بود. در نتیجه تمامی این افزایش قیمت‌ ها سبب تشدید تورم خواهد شد.

وی تصریح کرد: یکی از ریشه‌ های تورم در اقتصاد ایران بحث ناترازی ارزی و یکی از رویه‌ هایی که این ناترازی را تشدید می‌کند، همان مسئله قاچاق کالا است. در واقع قاچاق کالا از طریق ایجاد ناترازی ارزی در کشور به افزایش تورم دامن می‌ زند.

ضربه قاچاق کالا به رشد تولید:

شقاقی شهری اظهار داشت: قاچاق کالا علاوه بر ایجاد تورم باعث آسیب به تولید نیز خواهد شد؛ در واقع قاچاق کالا می‌تواند بخشی از تولید برنامه‌ ریزی شده را از گردانه خارج کرده و انگیزه تولیدکنندگان برای فعالیت در یک فضای رقابتی سالم را از بین ببرد؛ بنابراین قاچاق مانع رشد تولید در کشور است.

وی با اشاره به‌ ضرورت سیاست‌ گذاری درست در تجارت خارجی، گفت: ما مخالف واردات نیستیم و معتقدیم با تنظیم تعرفه‌ های وارداتی می‌ توان به‌ صورت تدریجی شرایط بازارها را مدیریت کرد به‌ نحوی‌ که بنگاه‌ های تولیدی در یک فضای رقابتی به بهبود کیفیت کالاهای خود بپردازند.

این کارشناس اقتصادی در پایان با بیان اینکه مبارزه با قاچاق نیازمند اصلاح سیاست‌ های تجاری است، گفت: اگر ما به دنبال تحقق شعار سال هستیم، باید تدابیر محکمی برای مبارزه با قاچاق کالا به کشور اندیشیده شود. از طرفی مبارزه مستقیم با قاچاق کالا، به‌ تنهایی چاره‌ ساز نیست و در کنار آن باید اصلاح سیاست‌ های تجاری، نظام تعرفه‌ ای و غیر تعرفه‌ ای نیز صورت پذیرد.

خبرنگار: فاطمه صفری دهکردی