حاشیه‌های سفر درمانی حسینعلی نیری به آلمان

nayeri رسانه‌های آلمانی از سفر حسینعلی نیری از مقامات پیشین عالی قوه قضاییه ایران به آلمان و بستری شدن او در بیمارستان پروفسور سمیعی خبر داده‌اند. پیش از این هم آیت‌الله هاشمی شاهرودی در همین بیمارستان بستری شده بود. رویداد۲۴ در گزارشی به حاشیه‌های سفر نیری پرداخته و همچنین حاشیه‌های سفر هاشمی شاهرودی به آلمان را از زبان علی ماجدی سفیر وقت ایران در آلمان روایت کرده است.

حسینعلی نیری

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: برخی رسانه‌ها در آلمان از سفر «حسینعلی نیری» مشاور عالی رئیس قوه قضاییه به آلمان و بستری شدن او در کلینک تخصصی بین‌المللی اعصاب «پرفسور مجید سمیعی» در شهر «هانوفر» خبر داده‌اند. عده‌ای از ایرانیان در اعتراض به بستری شدن این مقام عالی‌رتبه قوه قضاییه ایران در کشور آلمان، مقابل کلینیک شهر «هانوفر» جمع شده و شعار داده‌اند. برخی از بستری شدن نیری در این بیمارستان از تاریخ ۲۷ ژوئن (۶ تیر) خبر داده‌اند.

مقامات بیمارستانی که مدیریت آن را مجید سمیعی و پسرش امیر سمیعی بر عهده دارند اعلام کرده‌اند که تمامی بیماران این بیمارستان از تاریخ ۱۹ جولای ورود همراه و ملاقات کننده به بیمارستان را ممنوع کرده‌اند. دلیل ذکر شده برای ممنوع‌الملاقات شدن بیماران، «برخی موارد بهداشتی» و «مقررات ایمنی بیماران» ذکر شده، اما به نظر می‌رسد این تصمیم با رسانه‌ای شدن خبر بستری شدن نیری در این بیمارستان هم‌زمان بوده و بیمارستان برای حفظ امنیت نیری دست به چنین اقدامی زده است.

بستری شدن نیری در بیمارستان هانوفر اتفاق جدیدی نیست. پیش از این بار‌ها مقامات عالی‌رتبه ایرانی برای درمان در بیمارستانی که موسس و مدیر آن مجید سمیعی است بستری شده‌اند. یکی از شاخص‌ترین شخصیت‌هایی که در سال‌های اخیر در این بیمارستان بستری شده، هاشمی شاهرودی رئیس پیشین قوه قضاییه و رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام است. حضور او در آلمان و بستری شدنش در کلینیک مغز و اعصاب INI هانوفر هم با جنجال زیادی همراه بود.

بیشتر بخوانید: به روایت خاطرات آیت الله هاشمی بخوانید؛ سیاستمدارانی که برای معالجه به خارج رفتند

اعتراض ایرانیان مقیم اروپا به حضور هاشمی شاهرودی در بیمارستان هانوفر در سال ۲۰۱۸ به حدی وسیع بود که دولت آلمان و شخص مجید سمیعی مجبور شدند درباره این سفر توضیح بدهند. روزنامه «بیلد» آلمان به نقل از وزارت خارجه این کشور اعلام کرد که هاشمی شاهرودی برای درمان تومور مغزی در کلینیک هانوفر تحت نظر است. سمیعی هم با انتشار بیانیه‌ای در اینستاگرامش اعلام کرد رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، بیمار وی نیست و در منزل او نیز پذیرش نشده است اما «وظیفه انسانی و پزشکی هر طبیبی این است که در هر شرایط بدون جناح‌بندی و ورود به عرصه سیاست، سعی در رساندن بیشترین خدمات به بیماران را داشته باشد.»

یعد از ادامه‌دار شدن جنجال‌ها، پرویز داوودی رئیس دفتر هاشمی شاهرودی درباره سفر رئیسش به آلمان توضیح داد و گفت: «سفر بنا به توصیه موکد پزشکان و برخلاف میل آیت‌الله هاشمی شاهرودی انجام شده است و اگر ضرورت پزشکی اقتضا نمی‌کرد، هیچ دلیلی برای اعزام ایشان به آلمان نبود.»

هاشمی شاهرودی سه روز بعد از بازگشت به ایران در یک نشست خبری درباره این سفر توضیح داد و گفت «پزشکان در ایران بر سر چگونگی ادامه درمان اختلاف نظر داشتند و به اصرار خانواده و توصیه دکترها، مدارک بیماری خود را به بیمارستان دکتر مجید سمیعی در آلمان فرستاده و سپس برای درمان به آنجا رفته است.»

خبرگزاری رویترز در گزارشی گفته بود بعد از تشدید اعتراضات مردم مقابل بیمارستان هانوفر، هاشمی شاهرودی سفرش را «نیمه‌کاره» و «زودهنگام» به پایان رساند. علی ماجدی سفیر وقت ایران در آلمان به رویداد۲۴ گفته «خارج کردن شاهرودی از بیمارستان هانوفر یکی از ماموریت‌های موفقیت‌آمیز، سخت و پیچیده او در دوران سفارتش در برلین بوده است.»
روایت سفیر در آلمان از حضور هاشمی شاهرودی در بیمارستان هانوفر آلمان

به گزارش رویداد۲۴ به گفته‌های سفیر پیشین ایران در آلمان علت موفقیت سفارت در خروج بدون دردسر هاشمی شاهرودی از آلمان، روابط خوب دو کشور و ارتباطات گسترده سفارت با مقامات وزارت خارجه و پلیس آلمان بوده است؛ روابطی که به واسطه برجام تقویت شده بود و به سفرهای متقابل شخصیت‌های نظامی و امنیتی و تقویت تبادلات اطلاعاتی بین دو کشور منتهی شده بود. در این دوره شخصیت‌هایی نظیر حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی ایران به آلمان سفر کرده و با مقامات و نهاد‌های امنیتی، فرماندهان دریابانی، آکادمی، پلیس ضد شورش آلمان دیدار کردند. محمود علوی وزیر اطلاعات ایران هم در همین بازه زمانی سفری به آلمان داشت.

ماجدی درباره جزییات سفر هاشمی شاهرودی به آلمان به رویداد۲۴ چنین گفته است: «آقای شاهرودی از طریق هامبورگ به برلین آمده بود و مقدمات کار برای انتقل به بیمارستان شاریته در برلین هم انجام شده بود، اما وقتی به بیمارستان رجوع کردند متوجه شدند که از قبل هماهنگی صورت نگرفته و در نتیجه باید یک هفته منتظر بمانند.در این مقطع پسر آقای شاهرودی تصمیم گرفت که ایشان به بیمارستان پرفسور سمیعی در هانوفر منتقل شود.»

به گفته سفیر پیشین ایران در آلمان، «فرآیند درمان شاهرودی در هانوفر آغاز شده بود که عکسی از ایشان در کنار پرفسور سمیعی در رسانه‌های آلمانی منتشر شد و ایرانیان مخالف نظام هم تبلیغاتی را به بهانه مسائل قوه قضاییه در ایران شروع کردند.»

ماجدی گفته «آن زمان برای شرکت در سمیناری در تهران بودم؛ به محض اینکه رسیدم به آقای شاهرودی گفتم بهتر است هرچه زودتر به ایران برگردید. پیشنهاد دادم هواپیمای اختصاصی گرفته شود، اما ایشان به دلیل هزینه بالای این کار نپذیرفت. در این مرحله اطرافیان آقای هاشمی شاهرودی یک مقدار ناشی‌گری کردند و خیلی معمولی از ایران‌ایر بلیط برگشت خریداری کردند.»

او گفته «ما از طریق معاون سفیر یادداشتی به وزارت خارجه آلمان نوشتیم. وزارت خارجه آلمان در پاسخ گفت ایشان به عنوان رئیس مجلس تشخیص مصلحت نظام به آلمان سفر نکرده و به عنوان بیمار وارد کشور شده؛ در نتیجه ما نمی‌توانیم امکانات وی‌آی‌پی در اختیار شما بگذاریم. من در این مرحله مجبور شدم وارد عمل شوم و شخصا با معاون وزیر خارجه آلمان حرف زدم و گفتم به عنوان سفیر ایران درخواست ویزا نکرده بودم و ویزا را سفیر شما در تهران صادر کرده است. وقتی شما ویزا را صادر کردید نمی‌توانید منکر عنوان ایشان شوید. در نتیجه انتظار داریم با توجه به شرایط به وجود آمده، برای ایشان امکانات وی‌آی‌پی برای خروج از کشور در نظر بگیرید. بعد از این گفتگوها با درخواست او موافقت شده و با ارتباطاتی که او با مقامات داشته و روابط حسنه بین دو کشور، مجوزی از وزارت خارجه آلمان گرفتند و آقای هاشمی شاهرودی را از بیمارستان مستقیما درب هواپیما پیاده کردند.»

سفیر وقت ایران در برلین به اقدامات ویژه‌ای که برای انتقال هاشمی شاهرودی به فرودگاه انجام شده اشاره کرده و گفت: «خودروی سفارت در سطح خیلی بالا با نوعی اسکورت از بیمارستان خارج شد. بر اساس گفته‌های ماجدی، رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام حتی قبل از ورود به هواپیما وارد سالن وی‌آی‌پی فرودگاه هم نشد و مستقیما سوار هواپیما شد.»

او به ناشی‌گری اطرافیان هاشمی شاهرودی در خرید بلیط ایران ایر اشاره کرد و گفت این ناشی‌گری منجر به لو رفتن زمان پرواز او از آلمان به ایران شده بود. به گفته ماجدی خبرنگار روزنامه «بیلد» آلمان که یک روزنامه صهیونیستی در این کشور است، از زمان پرواز مطلع شده بود و با این امید که بتواند خبری خروج آیت‌الله هاشمی شاهرودی تهیه کند، یک بلیط بیزینس کلاس خریداری کرده بود و در سالن وی‌آی‌پی فرودگاه منتظر هاشمی شاهرودی بود، اما با اقدام هماهنگ دولت آلمان با سفارت ایران، هاشمی شاهرودی از یک در ویژه وارد فرودگاه شده و بدون عبور از سالن وی آی پی، مستقیما سوار هواپیما شده است.
جالب اینجاست با وجود سفر شاهرودی به آلمان برای درمان بهتر بیماری در این کشور، ظاهرا او و خانواده‌اش از پزشکان متخصص ناامید شده و در پایان عمر به طب سنتی روی آورده بودند. سید علا هاشمی شاهرودی، پسر مرحوم هاشمی شاهرودی گفته پدرش در روند درمان بیماری‌اش به طب اسلامی و «دکتر‌های اسلامی» اعتماد کرد و این امر منجر به ایجاد فاصله بین درمان و از کنترل خارج‌شدن بیماری شد.

او در گفت‌وگویی که اول دی‌ماه ۹۸ در خبرگزاری حوزه منتشر شد، گفت برخی افراد که او آن‌ها را «دکتر‌های اسلامی» می‌نامند به محمود هاشمی‌شاهرودی گفته‌اند به حرف پزشکان جدید توجه نکند.
سفر حسینعلی نیری به اروپا در دوره‌ای که روابط حسنه نیست!

در مورد نیری هنوز هیچ توضیحی از سوی دولت آلمان یا بیمارستان بین المللی اعصاب هانوفر داده نشده است، اما برخی گزارش‌ها حاکی است که حسینعلی نیری برای سفر به آلمان از ایتالیا اقدام به اخذ ویزا کرده و از این کشور به صورت زمینی وارد آلمان شده است.

اما رابطه ایران و اروپا از سال ۲۰۱۸ تا کنون تغییرات قابل توجهی داشته و دیگر خبری از روابط حسنه دو کشور در آن سال‌ها نیست. ژانویه ۲۰۱۸ که هاشمی شاهرودی برای درمان به آلمان سفر کرده بود، ایران و اروپا در بهترین وضعیت روابط سیاسی و اقتصادی بودند. آلمان به عنوان اصلی‌ترین شریک تجاری ایران در اروپا از طریق شرکت‌هایی بین المللی بزرگی نظیر دایملر و زیمنس قصد ورود به بازار ایران را داشت و سفرهای امنیتی در سطوح بالا بین دو کشور برقرار بود. ایران به نوعی وارد یک توافق تبادل اطلاعاتی با آلمان هم شده بود.

روابط ایران و اروپا از سال گذشته، تحت تاثیر اعتراضات مردم ایران بعد از مرگ مهسا امینی و دخالت ایران در جنگ روسیه علیه اوکرایم سراشیبی تندی را طی کرده است. کشور‌های اروپایی عضو برجام از جمله آلمان، بار‌ها پرونده هسته‌ای ایران را در شورای حکام آژانس مورد سوال قرار داده و قطع نامه‌هایی را علیه ایران صادر کرده‌اند. به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا با بازیگری سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا قصد ندارند به ایران اجازه بدهند که از مزایای توافق هسته‌ای برجام بعد از اکتبر امسال بهره‌مند شود. در این تاریخ بر اساس برجام بخشی از تحریم‌های موشکی سازمان ملل علیه ایران در مورد فروش این تسلیحات نظامی به طور اتوماتیک لغو خواهد شد.
اقدامات آلمان علیه ایران در دوره ریاست جمهوری رئیسی

اتحادیه اروپا قصد دارد قبل از اکتبر ۲۰۲۳ مانع از لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران شود تا به این ترتیب جلوی فروش موشک به روسیه و استفاده آن‌ها در جنگ علیه اوکراین را بگیرد. در میان کشورهای اروپایی، وضعیت روابط با آلمان بسیار وخیم است. بزرگترین تظاهرات اعتراضی اپوزیسیون جمهوری اسلامی در پاییز سال گذشته، در برلین برگزار شد. «نانسی فزر» وزیر کشور آلمان حمایت صریح خود را از معترضان جمهوری اسلامی اعلام کرد و گفت به «زنان و مردان ایرانی بسیاری که با شجاعت باورنکردنی برای دفاع از حقوق بشر در کشورشان جان خود را به خطر می‌اندازند» احترام می‌گذارد. او معترضان وعده داد که اتحادیه اروپا برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی و «پاسخگو کردن عاملان سرکوب» تحریم‌های بسیار هدفمند اعمال کند

تیرماه امسال شورای اروپا نهمین بسته تحریمی علیه ایران را به ابتکار آلمان تصویب کرد. در این بسته ۷ شخص حقیقی از جمله دادستان و قاضی اصفهان و فرمانده سپاه این شهر تحت تحریم‌ها قرار گرفتند.

در زمان بسترش شدن هاشمی شاهرودی در بیمارستان پرفسور سمیعی، هفته‌نامه «فوکوس» در گزارشی گفته بود «اشتفان وایل» نخست وزیر ایالت نیدرزاکسن که «هانوفر» مرکز آن است، نامه‌ای را دریافت کرده که در آن شاهرودی به صدور صد‌ها حکم قتل متهم شده است. همچنین شکایتی نیز علیه شاهرودی تسلیم دادستان هانوفر شده بود. دادستان هانوفر به خبرنگاران آلمانی گفته بود که اتهامات وارده به شاهرودی بررسی می‌شود. یک نماینده پارلمان آلمان هم از سفر آقای شاهرودی به این کشور شکایت کرده بود.

بیشتر بخوانید: آنچه درباره اعدام‌های دهه ۶۰ باید بدانید

در مورد حسینعلی نیری هم وضعیت مشابهی در جریان است. «فولکر بک» رییس جامعه «آلمان-اسراییل» گفته در تاریخ ۷ ژوئیه حضور نیری را به دادستانی عمومی، وزارتخانه‌های خارجه و کشور آلمان اطلاع داده و از آن‌ها خواسته تعقیب قضایی نیری را آغاز کنند. ادعای آن‌ها علیه نیری مربوط به نقش او در اعدام‌های سال ۱۳۶۷ است. نیری در آن زمان رئیس دادگاه انتظامی قضات و در کنار در کنار «مرتضی اشراقی»، «سیدعلیرضا آوایی»، «محمدحسین احمدی»، «ابراهیم رئیسی» و «مصطفی پورمحمدی» از اعضای اصلی تصمیم‌گیرنده در مورد اعدام اعضا و سمپات‌های سازمان مجاهدین خلق و چریک‌های فدایی خلق بود.

تحولات روابط ایران و اروپا می‌تواند بر تصمیم مقامات آلمانی در مورد حضور نیری در این کشور را تحت تاثیر قرار بدهد هرچند بعید به نظر می‌رسد که به اقداماتی نظیر بازداشت یا ممنوع‌الخروجی این شخصیت عالی‌رتبه قوه قضاییه ایران بینجامد.

حمید نوری از مقامات زندان گوهردشت در زمان اعدام‌های دهه ۶۰، آبان ماه ۱۳۹۸ (نوامبر ۲۰۱۹) با اتهاماتی مشابه نیری، به محض ورود به فرودگاه استکهلم سوئد به اتهام مشارکت در اعدام زندانیان سیاسی زندان گوهردشت بازداشت شد و تاکنون روند رسیدگی به پرونده او به استرداد یا تبادل او با یک زندانی دیگر در ایران منجر نشده است.