روزنامه گاردین: چگونه دستورات حمله سری حماس در آخرین لحظه صادر شد؟
سایت انقلاب اسلامی: ترجمه مقاله روزنامه گاردین در باره حمله حماس در ۷ اکتبر در زیر می آید. مقاله تنها جهت اطلاع عموم منتشر شده و به معنی تأئید تمامی اطلاعات آن نیست.
نوشته جیسون برک در بیت المقدس:
طرحی که توسط تعداد انگشت شماری از رهبران طراحی شد، برای مردانی که آنرا اجرا کردند تا صبح حمله به اسرائیل در یک ماه پیش ناشناخته بود.
اولين دستورات قبل از ساعت ۴ صبح ابلاغ شدند: هر کسی که در جلسات آموزشی منظم شرکت می کرد و قصد شرکت در نماز صبح در مساجد معمولی خود را نداشت، بايد براي نماز می رفت. ساعتی بعد، با روشن شدن آسمان بر فراز غزه و متفرق شدن جماعت، دستورات جدیدی صادر شد. آنها نیز ساده بودند و عمدتاً شفاهی داده شدند: اسلحه و مهمات خود را بیاورید و در نقاط مشخصی جمع آوری کنید.
اما هنوز به کسی گفته نشد که قرار است چه اتفاقی بیفتد. عملیات طوفان الاقصی، بلندپروازانه ترین عملیات حماس از زمان کنترل غزه توسط این سازمان افراطی در سال ۲۰۰۷، همچنان مخفی بود.
این طرح توسط تعداد انگشت شماری از رهبران کهنه کار و سرسخت حماس تدوین شده بود و هنوز برای مردانی که خشونت شان قرار بود هرگونه احساس زودگذر آرامش یا پیشرفت به سوی ثبات جدید در خاورمیانه را در هم بشکند، نامعلوم بود. برای ارتش و سرویس های اطلاعاتی اسرائیل نیز ناشناخته بود.
تصمیم برای ابلاغ شفاهی دستورالعمل ها به هزاران شبه نظامی حماس که در میان ۲،۳ میلیون نفر ساکن غزه پراکنده بودند، آخرین کار از مجموعه اقدامات برای فریب دادن یکی از قوی ترین سیستم های کنترل در جهان و برای مانع شدن از اینکه شبکه ی جاسوسی، هر گونه اطلاعی در مورد آنچه در شرف وقوع است پیدا کند، طراحی شده بود.
دستورات به صورت آبشاری در سراسر غزه پخش شد، ابتدا به فرماندهان «گردان های» صد نفری یا بیشتر، سپس به رهبران دسته های ۲۰ یا ۳۰ نفری داده شدند. سپس به فرماندهان جوخه در رأس یک دوجین ابلاغ کردند و آخر آنها پیام را به دوستان، همسایگان و بستگانی که در تمرینات دو بار در هفته در ده ها نقطه در این منطقه برگزار می شد، رساندند.
تنها زمانی که مردان جمع شدند، مهمات اضافی و تسلیحات قوی تری توزیع شد. بسیاری در ماه های گذشته چنین سلاح هایی را به کار گرفته و پس از هر تمرین، آن ها را به زرادخانه های حماس بازگردانده بودند. به زودی آنها نارنجک های دستی و راکتی، مسلسل های سنگین، تفنگ های تک تیرانداز و مواد منفجره را حمل می کردند.
در ساعت ۶ صبح با طلوع آفتاب، دستورات نهایی صادر شدند. حالا دستورات کتبی بودند: این افراد باید از طریق حفره هایی که به زودی از دیوار امنیتی یک میلیارد دلاری دور غزه با انفجار ایجاد می شدند، هجوم آورند و به سربازان و غیرنظامیان اسرائیلی در آن سوی دیوار حمله کنند.
این گزارش از لحظات اولیه حملات تروریستی ۷ اکتبر در اسرائیل از منابع متعددی مشتق شده است، از جمله ملاقات با مقامات اطلاعاتی اسرائیل، کارشناسان، منابعی با آگاهی مستقیم از گزارش های بازجویی از جنگجویان حماس که در جریان این حملات دستگیر شده اند، و مطالب منتشر شده توسط حماس و ارتش اسرائیل.
اگرچه بررسی بسیاری از ادعاها دشوار است و مورد مناقشه قرار گرفته است، اما کارشناسان شناخته شده و مستقل در مورد حماس این گزارش را قابل قبول توصیف کرده اند.
گزارش وسعت برنامه ریزی پشت این عملیات را نیز نشان می دهد و تا حدی، شکست های متعدد نیروهای امنیتی اسرائیل را که منجر به کشته شدن ۱۱۰۰ هموطنان غیرنظامیشان و ۳۰۰ نفر از همرزمانشان شد، را توضیح می دهد.
یکی از عوامل شکست، تعداد بسیار بالای افرادی بود که از دیوار امنیتی عبور کردند– به گفته برخی منابع، ۳۰۰۰ نفر، از جمله اعضای جهاد اسلامی فلسطین (PIJ)، یک جناح متحد اما مستقل که قبل از حمله، اطلاعی به آنها داده نشده بود-، اما زمانی که از شکستن دیوار امنیتی آگاه شدند، به آن پیوستند. غیرنظامیان نیز که پش از مشاهده کندی واکنش نیروهای امنیتی اسرائیل، جرأت پیدا کرده بودند، در میان هرج و مرج وسیع، از غزه بیرون ریختند.
دستورات کتبی به واحدهای حماس، طرح دقیقی که توسط دو مرد، حیی سنوار، رئیس کل حماس در منطقه غزه و محمد دیف فرمانده ارتش حماس، تیپ های قسام و دسته های نخبگان نوخبا، که اسرائیل معتقد است طراحان اصلی حمله بوده اند، را توضیح می داد.
یک هدف جداگانه به هر واحد داده شد: یک پایگاه نظامی، یک کیبوتز، یک جاده یا یک شهر. به گفته منابع، اغلب دستورات همراه با نقشه هایی بودند که جزئیات دفاعی و مکان های کلیدی– که با کمک اطلاعاتی داده شده توسط طرفداران شاغل در اسرائیل به دست آمده اند- را مشخص کرده بودند. به گمان قوی، کنسرت راویی که در آن ۲۶۰ نفر جان باختند، جزو اهداف اولیه نبود.
سه مأموریت به واحدهای مختلف داده شد: گروه اول دستور داشت پایگاه های نظامی کم سرنشین و با عدم آمدگی اسرائیل را در اطراف غزه، تحت کنترل درآورد، یا به غیرنظامیان در خانه های شان حمله کنند.
حماس بسیاری از خشونت ها را به گردن غیرنظامیان– و جنایات از جمله تجاوز و شکنجه-، "جنایتکارانی" که به دنبال مهاجمان بودند، می اندازد. نیروهای دفاعی اسرائیل مصاحبه ای را با یکی از مهاجم های دستگیر شده، منتشر کردند که می گوید: "مأموریت این بود که هر کسی را که دیدیم، بکشیم". مهاجم سپس تیراندازی به کودکان را تعریف کرده است.
به یگان های دیگر دستور داده شد که از مواضع خود در برابر نیروهای نظامی اسرائیل دفاع کنند، اغلب با کمین در جاده های کلیدی. به گفته منابع، این یک مأموریت انتحاری نبود، زیرا مرگ مهاجمان جزء لاینفک عملیات نبود، نکته ای از شریعت اسلامی که طراحان عملیات به دقت در نظر گرفته بودند.
مأموریت مجموعه سومی از واحدها، دستگیری هر چه بیشتر گروگان ها و آوردن آنها به حفره های دیوار امنیتی بود. در آنجا، دسته هایی منتظر و مأمور بودند گروگان ها را به داخل مجتمع تونل وسیع زیر غزه ببرند. در آنجا، بیش از ۲۴۰ نفر، از جمله نوزادان، کودکان و افراد مسن و همچنین پرسنل نظامی نگهداری می شوند. تاکنون تنها چهار نفر آزاد و یک نفر نجات یافته است.
مقامات امنیتی اسرائیل معتقدند که جزئیات عملیات به رهبری سیاسی حماس در خارج از کشور و همچنین حامیان مالی حماس در ایران فاش نشده است، اگرچه هر دو احتمالاً می دانستند که چیزی در حال برنامه ریزی است. یک منبع نزدیک به حماس ماه گذشته به رویترز گفت: «دایره بسیار تنگ بود».
به گفته مقامات حماس، برنامه ریزی برای این حمله، دو سال پیش و پس از یورش پلیس اسرائیل به مسجد الاقصی بیت المقدس، سومین مکان مقدس اسلام، آغاز شد.
منابع اسرائیلی می گویند که زمان آن کوتاه تر بود– شاید یک سال یا ۱۸ ماه- و اینکه در این دوره، سعی در تقویت این باور در بین اسرائیلی ها شد که حماس تمرکز خود را از خشونت علیه اسرائیل به توسعه اقتصادی در غزه تغییر داده است.
هنوز نقش دقیق رهبران مختلف حماس در این حمله مشخص نشده است، اما واضح است که سنوار و دیف در برنامه ریزی آن نقش اساسی داشتند. دیف به معنای "مهمان" است، اشاره ای به جابجایی مداوم این مرد ۵۸ ساله برای جلوگیری از شناسایی اش توسط اسرائیل. این دانشجوی سابق علوم که از اوایل دهه ۲۰، خود عضو حماس بود، موجی از بمب گذاری های انتحاری علیه غیرنظامیان اسرائیلی در اوایل دهه ۱۹۹۰ و در دهه بعد را نظارت کرد. دیف ممکن است در یکی از چندین سوء قصد اسرائیل فلج شده باشد و همسر و خانواده جوانش در یک حمله هوایی در سال ۲۰۱۴ کشته شده اند. مقامات اسرائیلی دیف را که نام اصلی او محمد دیاب ابراهیم المصری است، "مردی مرده در حال راه رفتن" توصیف کرده اند.
سینوار، ۶۱ ساله، همچنین یکی از اعضای مؤسس حماس– مخفف جنبش مقاومت اسلامی- ۲۳ سال را به دلیل کشتن سربازان اسرائیلی در زندان های اسرائیل گذراند تا اینکه در میان بیش از ۱۰۰۰ زندانی که در سال ۲۰۱۱ با آزادی گیلاد شلیت، سرباز اسرائیلی که ۵ سال قبل از آن توسط حماس اسیر شده بود، آزاد شد.
در زندان، سینوار از صحبت با اسرائیلی ها امتناع می کرد و شخصاً کسانی را که این کار را انجام می دادند مجازات می نمود؛ به گفته یکی از بازجویان سابق اسرائیلی در مؤسسه ای که سینوار در آن نگهداری می شد، او صورت یک نفر را در اجاق فشار داد. بازجو گفت: «او ۱۰۰۰ درصد متعهد و ۱۰۰۰ درصد خشن است، مردی بسیار بسیار سخت است».
سینوار پس از آزادی گفت که تجربه او به او آموخته است که اسیر کردن سربازان اسرائیلی تنها راه آزادی زندانیان است. روزنامه نگاری که یک دهه پیش با سینوار ملاقات کرد، به گاردین گفت که رهبر حماس آنقدر روی این هدف متمرکز بود که انگار «جهان فراتر از چشم های او وجود نداشت».
به گفته، تحلیلگران، اهداف دیگر حملات ۷ اکتبر احتمالاً شامل توقف تلاش ها برای عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی است؛ تضعیف بیشتر تشکیلات خودگردان فلسطین، منحرف کردن تمرکز از شکست حماس در ارائه خدمات یا شکستن محاصره غزه، و برانگیختن واکنش خشونت آمیز اسرائیل که حامیان خود را در غزه، کرانه باختری و جاهای دیگر، بسیج کند.
پنج روز پس از این حمله، یکی از رهبران حماس مدعی شد که پس از آنکه سازمان متوجه شد که نیروهای اسرائیلی در حال تدارک یک حمله بزرگ به غزه پس از تعطیلات سوکوت یهودیان هستند، حمله پیشگیرانه را نموده است.
بسیاری از کارشناسان– و منابع امنیتی اسرائیل- گفتند حماس از موفقیت خود شگفت زده شده است. به گفته مقامات اسرائیلی، واکنش کند نیروهای اسرائیلی به برخی از واحدها این امکان را داد که از غزه چندین بار به اسرائیل سفر کنند تا گروگان های بیشتری را بازگردانند.
به گفته منابع اسرائیلی و حماس، برخی از غیرنظامیانی که وارد اسرائیل شده اند نیز اسیر گرفته شده اند که تلاش ها و مذاکرات کنونی برای آزادسازی آنها را پیچیده می کند.
حماس مهاجمان را به دوربین های GoPro مجهز کرد تا تصاویری از این حمله را ضبط کنند. برخی از تصاویر وحشتناک کشف شده توسط بازرسان اسرائیلی نشان دهنده بدرفتاری و قتل سادیستی است. مونتاژ رسمی این فیلم که توسط حماس منتشر شده است، مردم وحشت زده را نشان می دهد که برای جان خود التماس می کنند و تیرانداری به یک سگ خانگی.
به گفته کارشناسان تروریسم، انتشار این تصاویر در کانال های رسمی حماس نشان می دهد که حمله ۷ اکتبر حداقل تا حدی "تبلیغات عملی" بوده است.
هیچ مدرکی مبنی بر اینکه حماس امیدوار بوده قلمرو خود را حفظ کند یا شورش گسترده تری را برانگیزد، وجود ندارد، اگرچه از برخی از مهاجمان خواسته شد تا آخر مبارزه کنند.
با وجود این، تعداد قابل توجهی تسلیم شدند. مقامات اسرائیلی نمی گویند چه تعداد، فقط این اسیران منبع اطلاعات مفیدی بوده اند.
زمانی که نیروهای اسرائیلی شروع به تجمع کردند، حماس به برخی از مهاجمان دستور عقب نشینی را داد، و بسیاری از فرماندهان ارشد به غزه بازگشتند. این بدان معنا است که اگرچه بسیاری از اعضای تیپ قسام و یگان های نوخبا جان باختند، اما بیشتر رهبران زنده ماندند. به گفته مقامات بهداشتی محلی، از آن زمان تاکنون، تعدادی از آنها در حمله ارتش اسرائیل به غزه که تاکنون بیش از ۹۷۷۰ کشته، از جمله بیش از ۴۰۰۰ کودک داده است، کشته شده اند.
